JAACH U TS’O’OK XOOK TI LE DIPLOMADOA SILVIA HERRERA DZUL

                JAACH U TS’O’OK XOOK TI LE DIPLOMADOA SILVIA HERRERA DZUL

Ti le k’íin tu x’aantaj le diplomadoa, jo’op in k’aasik bix baxalnajen chichneen, ka k’aajanteen chicnneen ti le jajala’ kjóok’o’ kíimsaj péepeno’ob, ta’ani jo’op kaastik wak’uul, lela’ junxeet che’o’ob yaan u k’iix, ka xootik le che’ ka jo’op a péep’ik, ka luusik tu láakal u le’o’ob ku p’aatal le wak’uul, tan in k’aasik tumen beejlae mina’an péepeno’ob je bix kaache, ka maan ti le chan beejo’ob taan u maan p’eenkech péepeno’ob jach ka tuuklik je’e páajtal a máachik yéetel a k’ab.

Le ken kaaxtik a wak’uul ka jo’op a ckíimsik le péepeno’ob ts’o’olak ka jo’op a chuuk yéetel le péepeno’ob kimeno’ob, yaach uustin wiich chuukuk lepéepeno’ob, le k’íin ma jach yaan péepeno’ob k k’aay junp’éel k’aay ku yaalik beya’:

Koten péepen

Koten péepen

Ma’ ta taaj

Kin bin a wotoch.

Le ken xuul i chuuk le péepeno’ob kin t’oosik ti tu láakal le mejen páalao’ob teene’ kin bin icilin taanaj kin jáalk’ab waj kin cha’ík taani kin k’aalik tu láakal le joonaj, waj jin k’aasik ti u chan nej le chan péepen junp’éel hilo kin jo’op in maan y’eetel le chan péepeno’ob, le péepeno’on kiimen kin tsa’ik tin walak’ tso’o’ob.

Le tsikbala je’el u páajtal in óoksik ti le in meyaj tumen beejlae minan péepeno’ob bix k’aachi tak le mejen páalalo’ob ma’ ta wiliko’ob tu jook’ u k’íinsik le p’eepeno’ob, le mejen pálalalo’ob bul k’íin cha’an ku betiko’ob waj ti u celular, waj ti u Tablet chen taan u baxalnajo’ob.

Beejlae le ken k’aajaktiteen le ba’alo’ob tin beetaj chichneen yaan in ts’íibtik, le ken k’aajanteen le tsikbal ku beetik in nool, in chíich beey xaan.

Le diplomadoa, ku p’aaten in k’eex in tuukul le ken ts’íib in meyaj ken beetej sansamal yéetel le mejen páalalo’ob, bey xaan k’aabet ts’íibtik le tsikbalo’ob ku k’aajato’on k úuyaj ti u chi’ k noolo’ob, waj ti le úuchben máako’ob, k’aabet xaan k’aat chi’ ti le úuchben máako’ob ti le kaajo’ob tu’ux k meyaje’ex.